‘Dat moet je gewoon loslaten!’, is een veel gehoord advies als je vertelt dat je het ergens moeilijk mee hebt. Een goedbedoeld advies, maar ook wat kort door de bocht want, hoe doe je dat? Loslaten? En wat moet je dan precies loslaten?
Of het nu gaat om die ruzie met je partner of een van je beste vrienden, iets dat je heeft geraakt en waar je maar over blijft piekeren. Verwachtingen die anderen over je hebben of iets dat steeds maar niet lukt. Zaken waar je je maar druk over blijft maken en die ervoor zorgen dat je ’s nachts wakker wordt en weer gaat malen. Het leven wordt in ieder geval lichter, leuker en makkelijker als je leert om makkelijker en sneller los te laten. En natuurlijk hoeft het leven niet altijd leuk en licht te zijn. Nare ervaringen horen er bij.
In deze blog beschrijven we hoe het komt dat we zaken lastig kunnen loslaten. Wat de gevolgen kunnen zijn van niet goed loslaten. We reiken je een viertal tools aan die het loslaten makkelijker kunnen maken en makkelijk zijn toe te passen in je dagelijks leven. Eerst het fenomeen controle!
Ervaar ik controle of geen controle?
Vertrouwen is goed, maar controleren is beter! Wat vind jij?
Moeilijk kunnen loslaten heeft vaak te maken met weinig tot geen controle ervaart. Ze kunnen gaan over iets dat je is overkomen, wat nog staat te gebeuren, over het gedrag van anderen of over wat anderen mogelijk van je denken.
Stel: je hebt een botte, dominante baas. Als je ervan uit gaat dat zijn gedrag onveranderbaar is, zul je je waarschijnlijk machteloos en aan hem overgeleverd voelen. Ga je er echter vanuit dat mensen openstaan voor feedback dan is de kans groter dat je hem op zijn gedrag aanspreekt en jouw gevoel bespreekbaar maakt. Je ervaart meer controle. En kun je, zelfs als hij zijn gedrag niet verandert na je derde poging verzuchten: ‘Ik heb er in ieder geval alles aan gedaan’. Lees hier meer over hoe je jouw leidinggevende (en anderen -;) kunt beïnvloeden.
Voelen we ons machteloos, dan neigen we naar filosoferen, piekeren, klagen en er eindeloos met anderen over praten. Je hersens proberen de situatie waar je onrust of spanning bij ervaart onder controle te krijgen door in de analysestand te schieten.Dat is waar hersens voor gemaakt zijn. Het doel hiervan is om het vervelende gevoel weg te krijgen. Echter….hierdoor wordt de onrust juist groter. Analyseren is NIET de oplossing.
De Eerste Tool
De eerste ‘tool’ bij loslaten is: word je meer bewust van dit voelproces bij jezelf! Het helpt, gek genoeg bij het makkelijker loslaten. Wij mensen zijn echter gebouwd om nare situaties en gevoelens te vermijden. Dit vergroot echter vaak de problemen. In plaats van te gaan piekeren over het gedrag van je leidinggevende, kun je bij jezelf gaan onderzoeken (en voelen) wat zijn gedrag bij jou oproept. We noemen dat ‘door’ de emotie heen gaan in plaats van deze te blokkeren. Daarmee wordt de ervaring èn de bijbehorende emotie afgemaakt in plaats van dat deze in je lichaam blokkeert. Niet doormaakte emoties zorgen voor piekeren (en slecht slapen). Laat die laatste even binnenkomen -;)
Heb je wel meer controle over de situatie, dan kun je een plan maken of actie ondernemen om iets aan de situatie te veranderen. Doe dus wat je kunt en laat wat je niet kunt oplossen. En doorvoel wat je is overkomen!
Het streven naar perfectie
Mensen die moeite hebben met loslaten hebben vaak een diepgewortelde wens om alles goed te willen doen. In de Voice Dialogue (lees hier verder over de ins en outs van deze methodiek) zeggen we dat deze mensen ‘een goed ontwikkelde perfectionist’ hebben. Een kant die ervoor zorgt dat er weinig tot geen fouten worden gemaakt. Die ervoor zorgt dat je niet door mand valt. Die ervoor zorgt dat er altijd en overal goed werk wordt geleverd wordt. Maar ook een kant die zorgt voor ‘neurotisch’ gedrag om nog een keer extra die mail te checken die nu echt de deur uit moet. Een kant die zorgt voor hoge verwachtingen over jezelf en anderen. Jouw lat ligt hoog. Lees hier meer over omgaan met ongezond perfectionisme.
Graaf je wat verder in de psychologie die hierachter zit, dan kom je vaak uit op de angst om afgewezen te worden. Het gaat om diepgewortelde gevoelens die we proberen te vermijden door erg hard te gaan werken en werk af te leveren van hoog niveau. Er is op zich niets mis met streven naar perfectie. Niemand staat ’s ochtends op met het idee om alles eens goed fout te gaan doen die dag. Het gaat echter om balans. Dat je de kanten die wat tegenwicht kunnen bieden aan deze stevige perfectionist ook eens uit de kattenbak van de figuurlijke bus haalt en laat meesturen met jou.
De tweede Tool
De tweede ‘tool’ bij loslaten is: sta meer bewust stil bij alledaagse ervaringen in je werk/leven en bij de gedachten die je daarbij ervaart. Heb je veel dwingende gedachten over dat werk? Komt het woord ‘moeten’ er vaak in voor? Bijvoorbeeld ‘dat moet echt vandaag af!’. Je bewust worden van deze dwingende gedachten is de eerste stap om ze te kunnen ombuigen naar meer milde gedachten. Bijvoorbeeld ‘het zou fijn zijn als ik het vandaag afkrijg, maar het is geen drama als dat niet lukt’. Gedachten zorgen voor emoties. Je kunt je voorstellen dat dwingende gedachten zorgen voor meer heftige emoties (waar je vervolgens weer wakker over ligt). Dwingende gedachten hebben veel invloed op niet goed kunnen loslaten.
Tegenhangers van de perfectionist zijn bijvoorbeeld ‘de relaxte’ of ‘de relativeerder’. Je kunt jezelf trainen, als je wat last hebt van perfectionisme, in het activeren van deze tegenhangers. Daag jezelf eens uit door je af te vragen welke ramp er gebeurt als je je werk niet af hebt. Of wat er gebeurt als je een mail niet drie keer, maar twee keer doorleest voordat je hem verstuurt. Wil je meer weten negatief denken over jezelf? Dan is deze licht prikkelende blog interessant voor je.
De fysieke gevolgen van moeilijk los kunnen laten
Veel mensen die bij ons in de coachpraktijk komen en moeite hebben met loslaten, hebben vaak ook fysieke klachten. Pijnlijke schouders, maagklachten, hoofdpijn en moeilijk kunnen ontspannen zijn veel gehoorde klachten. Het alsmaar piekeren en bezig zijn (bijvoorbeeld met werk of wat nog moet) eist zijn tol. Het lijf gaat tegensputteren. Eigenlijk is dat gek genoeg iets heel moois. Ons lijf geeft gedurende de dag signalen af die ons iets waardevols kunnen vertellen over onze gemoedstoestand. Door daar (langdurig) aan voorbij te gaan, brengen we onszelf uiteindelijk in de problemen. Te lang blijven doorlopen met mentale en fysieke problemen kan leiden tot overspanning en zelfs een burn-out.
De Derde Tool
De derde ‘tool’ bij loslaten is: stel jezelf een paar keer per dag de vraag: ‘hoe voelt mijn lijf?’. Wellicht een wat vreemde vraag, maar door je bewust te worden van je fysieke gesteldheid, train je jezelf in het meer en beter leren herkennen van signalen die jouw lijf afgeven. Het geeft je de mogelijkheid om op dat moment even te ontspannen.
Help ik krijg geen lucht!
Veel mensen, maar zeker mensen die moeite hebben met loslaten, ademen verkeerd. De ademhaling is niet diep genoeg, te oppervlakkig en vaak ook te gehaast. Uit diverse literatuur en onderzoek wordt inmiddels gesteld dat een ‘slechte’ ademhaling voor allerlei lichamelijke klachten kan zorgen. Een goede ademhaling zorgt voor meer rust en ontspanning en uiteindelijk meer balans. En ademen doe je (gelukkig maar) de hele dag door. Tegelijkertijd is verrassend weinig aandacht vanuit de medische wereld voor ‘slecht’ ademen. Wellicht omdat er geen pil voor is -;) De fysieke klachten die samenhangen met verkeerd ademen zijn legio. Zo kan het zorgen voor een hoge bloeddruk, chronisch vermoeide spieren, geestelijke vermoeidheid en allergische reacties. Check dit filmpje over een ademhalingsoefeningen die je dagelijks kunt doen (zelfs wandelend tijdens je lunch).
De Vierde Tool
De vierde en laatste tool bij loslaten is: stel jezelf gedurende de dag een paar keer de vraag: ‘hoe adem ik op dit moment’. Zit je adem hoog op je borst, is de ademhaling oppervlakkig of juist al wat dieper. Een manier om dit snel te checken is je hand op je buik te leggen en na te gaan of je hand omhoog komt bij elke inademing. Je kunt vervolgens het tempo wat vertragen door bij elke inademing (via je neus) in gedachten tot vier te tellen. En bij elke uitademing (via je mond) in gedachten tot zes te tellen uit te ademen. Doe dit een paar keer per dag een aantal minuten, dan zul je merken dat spanningen met de tijd zullen afnemen.
Wel of niet kunnen loslaten heeft te maken met veel factoren waarvan wij er een aantal hierboven heb geschetst. Gelukkig kun je loslaten leren.
Wij wensen je alvast een mooie nazomer toe waarin je goed gaat loslaten! Check www.trotsinbedrijf.nl voor ons aanbod.
Franciscus van Assisi
(1181-1226)